Grafika komputerowa od wielu lat stanowi o podstawie wyglądu otaczającego nas świata. Billboardy, plakaty, ulotki spotykane przez nas na co dzień mają za zadanie zachęcić nas do skorzystania z danych usług, lub też kupienia produktów. Każdy użytkownik, który korzysta z internetu częściej lub rzadziej jest świadom, że nie wszystko co na obrazku wygląda rzeczywiście w rzeczywistości. Zdjęcia idealnie wyglądających ludzi atakujących nas z Instagrama rzadko kiedy nie są poddane obróbkom graficznym w takich programach jak Adobe Photoshop, czy też Affinity Photo. Ponieważ otrzymuję od Was pytania na ten temat, podjąłem decyzję o napisaniu niniejszego artykułu. W dzisiejszym artykule chciałbym przedstawić Wam kilka sposobów na to jak sprawdzić czy dane zdjęcie lub bitmapa została poddana modyfikacjom graficznym.
Fotomanipulacje towarzyszom nam już od czasów analogowych, w których to doświadczony fotograf nanosił poprawki na wykonane zdjęcia. Na pewno kojarzycie grafikę, w której Stalin wraz z szefem NKWD (tajnej policji) Nikołajem Jeżowem spacerują wzdłuż kanału Moskwa-Wołga. W kolejnym zdjęciu Jeżow znika ze zdjęcia – nie tylko tego jednego. Zawód retuszera był w Związku Radzieckim bardzo popularny. Każda osoba, która popadła w niełaskę znikała, również ze zdjęć. Dzisiaj mamy pewne narzędzia, które pozwolą stwierdzić czy dane zdjęcie poddano manipulacjom czy też jest w pełni rzeczywistym obrazem uwiecznionym przez nasze cyfrowe urządzenia.
Pierwsze narzędzie, które chciałbym przedstawić jest Forensically. Jest to bardzo pomocna aplikacji, która dzięki kilku wartościowym funkcjonalnościom jest w stanie przedstawić różnice jakie występują pomiędzy poszczególnymi elementami obrazu. Weźmy na przykład miniaturkę tego artykułu. Wykorzystując narzędzie Error Level Analysis (Analiza poziomu błędu) możemy wyraźnie zauważyć że obiekt został doklejony do zdjęcia, a więc zdjęcie zostało wyretuszowane. Wśród funkcjonalności w które zostało wyposażone to narzędzie możemy wyróżnić analizę metadanych zdjęcia, wykrywanie klonów, lupę (coś na wzór serii programów CSI, w których możliwe było wielokrotne powiększanie zdjęcia tak aby ujrzeć ukryte szczegóły), a także wiele innych. Co najważniejsze – z tego narzędzia możemy korzystać zupełnie za darmo. Jeżeli podejrzewacie, że jakieś zdjęcie zostało zmanipulowane Forensically jest narzędziem który w pełni spełni wasze potrzeby i otrzymacie w nim odpowiednie informacje na temat danej bitmapy.
Funkcjonalności aplikacji Forensically:
– Lupa,
– Wykrywanie klonów,
– Analiza poziomu błędu,
– Analiza hałasu,
– Przemiatanie poziomu,
– Gradient luminacji,
– PCA (analiza głównych komponentów obrazu),
– Metadane,
– Tagi geograficzne,
– Analiza miniatur
FotoForensics podobnie jak poprzedni program, także ten zapewnia początkującym badaczom dostęp do narzędzi służących do analizy fotografii cyfrowej. Program ten wykorzystuje algorytm ELA (error level analysis), dzięki czemu może z łatwością wykazać elementy, które nie powinny znajdować się na danej fotografii. Narzędzie to również jest darmowe jednakże nie posiada własnej aplikacji desktopowej. To co należy wspomnieć o tej witrynie to fakt iż zbiera ona przesłane zdjęcia, informacje o zdjęciach (skąd pochodzą, kiedy zostały przesłane, jak często są odwiedzane). Należy zatem pamiętać aby na wszelki wypadek nie wykorzystywać w tym narzędziu wrażliwych danych. Nie jest to żart, serwis ten umożliwia podejrzenie podesłanych ostatnio popularnych zdjęć. Wśród nich możemy znaleźć między innymi fotografie osób z najnowszych konfliktów zbrojnych. Nasuwa się pytanie – czy ktoś pragnie manipulować opinią publiczną (bardzo prawdopodobne). Narzędzie to jest bardzo popularne, miesięcznie przetwarza ponad 70 tysięcy grafik.
Funkcjonalności strony webowej FotoForensics:
– Digest (sprawdzanie sumy kontrolnej i rozmiaru pliku)
– ELA (sprawdzanie krawędzie oraz powierzchni elementów znajdujących się na obrazku)
– Gry (stworzenie prostej układanki z twojego zdjęcia)
– Ukryte piksele,
– Metadane etc.
Jest to prosta strona internetowa, która po załadowaniu badanego obrazka, wyświetli komunikat z informacją czy dane zdjęcie zostało poddane obróbce czy też nie. Strona internetowa jest darmowa, każdy więc może skorzystać z jej usług. Wśród komunikatów jakie użytkownik otrzymuje zaraz po załadowaniu obrazka wyróżnić można program, w którym zdjęcie było edytowane, ostatnią datę modyfikacji, a także datę utworzenia. Aplikacja ta przekazuje również użytkownikowi metadane zdjęcie, dzięki temu rozwiązaniu będzie on w stanie odszukać tagi programu, którego wykorzystano do obróbki, rozmiar zdjęcia, historię edycji w programie, oraz wiele innych.
Wskazówki, które pomogą określić czy zdjęcie zostało zmanipulowane
Oszukać użytkowników wcale nie jest trudno, ale z drugiej strony dlaczego mielibyśmy ułatwiać to zadanie. Poniżej znajdziesz kilka przykładów na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas obserwacji zdjęć. Dzięki zapamiętaniu kilku prostych poleceń będziesz w stanie jasno i klarownie stwierdzić że dane zdjęcie jest zmanipulowane. Oto one:
1. Zwróć uwagę na gesty.
Bardzo częstym i trudnym z punktu widzenia retuszera zadaniem jest edycja gestów rąk. Nieraz można spotkać się z zdjęciem, w którym to dana osoba posiada na swoim ramieniu dłoń, która nie może należeć do nikogo znajdującego się obok. W momencie, w którym zauważysz taki błąd możesz być dumny z siebie, ponieważ zdjęcie które niejednokrotnie przechodzi przez „kilka rąk” zostało opublikowane z błędem i ty to wylapałeś/aś.
2. Fałszywe akcesoria
Niepasujący naszyjnik, doklejone pierścionki. Bardzo często wykorzystuje się te techniki po to aby wmówić obserwatorowi, że dany przedmiot jest więcej warty dzięki wykorzystywaniu go przez znane osoby. Często dzieje się tak, że same gwiazdy nie wiedzą że ich wizerunek jest wykorzystywany do reklamy niektórych produktów. Bądźmy zatem uważni i nie dajmy się nabrać.
3. Niepasująca anatomia człowieka.
O różnych pozach modeli i modelek dla najnowszych edycji magazynów można powiedzieć naprawdę wiele. Osoby te często gimnastykują się aby w jak najlepszy sposób zaprezentować dane ubranie lub akcesoria. Często jednak graficy odpowiedzialni za edycję zdjęć dopuszczają się prostych błędów. Nienaturalny kształt ciała to kolejna cecha zdjęć na którą należy zwracać szczególną uwagę.
4. Pikseloza
Wszelkie modyfikacje obrazu pozostawiają wiele zniekształceń. Nie jest łatwo dobrze ukryć retusz zwłaszcza że zostawia on wiele śladów. Jeżeli zauważysz że niektóre elementy na zdjęciu posiadają bardzo słabą jakość w porównaniu do innych możesz być pewien, że zdjęcie było modyfikowane. Pamiętaj jednak, że w małych i średnich rozmiarów zdjęciach pikselacja jest dość powszechna.
5. Kontrola krawędzi
Bardzo łatwo jest zweryfikować niekonsekwencje grafika komputerowego poprzez sprawdzenie krawędzi obiektów, które zostały doklejone do zdjęcia. Jeżeli zostało to zrobione niepoprawnie, widoczne jest inne tło na którym dany element znajdował się w poprzednim zdjęciu, to fakt który stanowi o modyfikacji zdjęcia. Zbyt ostre lub szorstkie krawędzie również oznaczają, że retuszer właśnie dodał dany obiekt do końcowego ujęcia.
6. Światło oraz cienie
Kolejnym skutecznym sposobem sprawdzania zdjęć pod kątem ich autentyczności jest analiza światła oraz cieni pojawiających się na obrazie. Początkujący graficy zapominają o takich szczegółach, a to one często są odpowiedzią na pytanie czy zdjęcie jest wyretuszowane. W momencie, w którym obiekt zostanie wklejony na danym obrazie światła oraz cienie będą wyglądać nienaturalnie. Obserwuj kąt padania światła w danym ujęciu. Jeżeli np. na budynkach cień jest skierowany w jedną stronę, zaś obiekt znajdujący się na pierwszym planie posiada cień skierowany w drugą, coś tu jest nie tak.
7. Reverse Image Search – Wyszukiwanie obrazem
Co prawda wyszukiwanie obrazem w momencie, w którym dokonano na nim dużych poprawek nie przyniesie konkretnych odpowiedzi, jednak w przypadku niewielkich modyfikacji może wiele zdziałać. Odwrotne wyszukiwanie obrazem polega na zaimportowaniu w Google Grafika zdjęcia z naszego dysku, zaś algorytm przetwarzający zdjęcie pokaże nam podobne zdjęcia oraz strony internetowe na których znajdował się dany obraz (oczywiście jeśli takowy znajduje się w bazie Google). Jeżeli masz podejrzenie, że na zdjęciu istotne szczegóły mogą się nie zgadzać, skorzystaj z tego darmowego narzędzia.
Dzięki wyżej wymienionym wskazówką z pewnością uda Ci się określić czy dane zdjęcie zostało wyretuszowane, czy też nie. Jeżeli nadal masz wątpliwości skontaktuj się ze mną. Postaram się dodać kilka wskazówek, które mogą pomóc w odkryciu prawdy, czy dane zdjęcie zostało poddane obróbce graficznej. Pozdrawiam!
Źródła:
Zdjęcia:
https://fixthephoto.com/
https://rarehistoricalphotos.com/
Inspiracje:
https://fixthephoto.com/
