Czym jest User Persona w projektowaniu UX?
Termin User Persony jest zapewne znany osobom, które swoją przygodę z projektowaniem i tworzeniem produktów cyfrowych rozpoczęli już jakiś czas temu. Dla tych, którzy pierwszy raz spotykają się z tym terminem chciałbym przedstawić podstawowe informacje na temat person. W dzisiejszym artykule dowiecie się między innymi czym jest User Persona, jakie jest jej zastosowanie oraz jak się ją tworzy. Opowiem również o tym jakie są najważniejsze dobre praktyki dotyczące jej tworzenia, a także czego się wystrzegać.
Czym jest User Persona?
User Persona to narzędzie, które służy do tworzenia profilu realistycznego (!) użytkownika danego produktu lub usługi. Jest to szczegółowy opis osoby, która może być potencjalnym klientem lub użytkownikiem. Narzędzie to służy to stworzenia idealnego rozwiązania (np. aplikacji mobilnej) dla osób, których User Persona reprezentuje. Celem tworzenia takiego profilu jest lepsze zrozumienie potrzeb i oczekiwań odbiorców oraz dostosowanie do nich produktu lub usługi. User Persona jest szczególnie przydatna w procesie tworzenia stron internetowych, aplikacji mobilnych oraz innych narzędzi cyfrowych. Spotkać je można również w innych branżach nie związanych bezpośrednio z IT jak np. marketing, service design itd. Jej stworzenie pomaga w zaprojektowaniu interfejsu, który będzie intuicyjny i przyjazny dla użytkownika.
Tworzenie User Persony
Jak już zostało to wcześniej wspomniane celem tworzenia User Persony jest lepsze zrozumienie potrzeb i oczekiwań odbiorców oraz dostosowanie do nich produktu lub usługi. Aby więc stworzyć jak najlepszy profil odzwierciedlający ich potrzeby i oczekiwania należy zasięgnąć ich opinii. Przed rozpoczęciem tworzenia user persony, należy przeprowadzić badania potrzeb i oczekiwań użytkowników. Można to zrobić poprzez ankiety, wywiady pogłębione (tzw. IDI) czy grupy focusowe. Następnie należy zebrane informacje przeanalizować i na ich podstawie stworzyć profil idealnego użytkownika.
Dobrze przygotowana persona jest realistyczna, nie bazuje na wyidealizowanych cechach potencjalnego użytkownika lecz odzwierciedla ich rzeczywisty stan. Nie skupia się również na przyszłych cechach użytkowników danego rozwiązana (które przecież może jeszcze w ogóle nie istnieć). Przede wszystkim ma za zadanie zrozumieć użytkownika: jego potrzeby i rozterki oraz cele i motywacje.
Najczęściej spotykane User Persony charakteryzują się następującymi wskaźnikami:
– Imię i nazwisko – nadanie profilowi imienia i nazwiska pozwala lepiej zidentyfikować się z nim. Należy pamiętać aby Persony nie były dość powierzchowne i lakoniczne. Nadanie im imienia i nazwiska, które ma nawiązywać do ich cech może stygmatyzować personę i nie zaspokajać ich potrzeb np. Jacek Zapominalski – sugeruje problemy z pamięcią ale czy to jest jedyny problem z jakim może się borykać ta persona?
– Wiek – wiedza o wieku użytkownika może pomóc w zrozumieniu jego potrzeb i oczekiwań. Szczególnie w przypadku projektowania narzędzia dla osób starszych lub bardzo młodych. Utożsamianie się z wiekiem odbiorcy wspomoże proces tworzenia odpowiednich narzędzi.
– Zawód i doświadczenie zawodowe – informacje te pozwalają lepiej zrozumieć, jakie narzędzia i funkcjonalności mogą być dla danego użytkownika przydatne.
– Cele i motywacje – dowiedzenie się, co skłoniło użytkownika do skorzystania z danego produktu lub usługi, pozwala lepiej dostosować do niego naszą ofertę.
– Bariery i trudności – poznanie barier, z jakimi użytkownik może się spotkać przy korzystaniu z produktu lub usługi, pozwala zaprojektować rozwiązania, które je przezwyciężą.
Zastosowanie User Persony
User Persona jest szczególnie przydatna w procesie tworzenia stron internetowych, aplikacji mobilnych oraz innych narzędzi cyfrowych. Jej stworzenie pomaga w zaprojektowaniu interfejsu, który będzie intuicyjny i przyjazny dla użytkownika. Oprócz projektowania, User Persona może być również używana jako narzędzie do segmentacji rynku. Dzięki niej możemy lepiej zrozumieć potrzeby i oczekiwania różnych grup odbiorców, co pozwala na lepsze dostosowanie oferty do ich potrzeb.
User Persona jest również przydatna podczas testowania danego produktu lub usługi. Pozwala ona na lepsze zrozumienie, w jaki sposób użytkownik będzie korzystać z danego narzędzia i jakie mogą pojawić się trudności. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie ewentualnych błędów i ulepszenie produktu lub usługi. Należy pamiętać, że User Persona zazwyczaj będzie towarzyszyła projektantom na całej długości powstawania projektu. W momencie badania potrzeb, wykreują się jej podstawowe cechy, w momencie gdy system/aplikacja już istnieje należy testować ją pod kątem umieszczenia persony w odpowiednim kontekście, czyli sprawdzić jak zachowałaby się korzystając z danego rozwiązania.
Podsumowując, zastosowanie User Persony jest bardzo szerokie i pozwala lepiej zrozumieć potrzeby i oczekiwania odbiorców, co przekłada się na lepsze dostosowanie produktu lub usługi do ich potrzeb. Jest to narzędzie niezwykle przydatne zarówno na etapie projektowania, jak i testowania produktu lub usługi.
Czym się charakteryzuje dobra persona?
Chociaż łatwo jest wybrać zestaw cech użytkownika i nazwać go personą, trudno jest stworzyć persony użytkowników, które są naprawdę skutecznymi narzędziami do projektowania i komunikacji. Poniżej znajdziecie kilka cech, którymi powinna charakteryzować się dobra User Persona:
- Dobra User Persona powinna być jak najdokładniejszym odwzorowaniem profilu idealnego użytkownika. Dlatego ważne jest, aby zgromadzone informacje były rzetelne i wiarygodne.
- Stworzona User Persona powinna być możliwie jak najbardziej szczegółowa i zawierać jak najwięcej informacji o użytkowniku. Umieszczenie jak najwięcej rzeczywistych informacji pozwoli zrozumieć potrzeby przyszłych użytkowników danego systemu/aplikacji
- User Persona powinna być przydatna w procesie projektowania i testowania produktu lub usługi. Dzięki niej będzie możliwe lepsze dostosowanie naszego rozwiązania do przyszłych użytkowników.
- Persona powinna być elastyczna i umożliwiać modyfikację w miarę zmian potrzeb i oczekiwań użytkowników.
- Co najważniejsze – User Persona powinna być oparta na rzetelnych i wiarygodnych źródłach.
Skorzystaj z darmowej makiety!
Stworzyliśmy dla was darmową, podstawową makietę z najważniejszymi informacjami jakie ma zawierać User Persona. Kliknij w poniższy przycisk i pobierz plik PDF.
Źródła:
Rogoś-Turek, I. Mościchowska, „Badania jako podstawa projektowania User Experience”, PWN 2015
Persona Lifecycle – https://www.sciencedirect.com/topics/computer-science/persona-lifecycle
Flaherty, „Why Personas Fail”, 2018 https://www.nngroup.com/articles/why-personas-fail/
Monica Miller – Przykład User Persony – https://www.behance.net/_MonicaMiller